Autor: Maciej Suchożebrski

Wciąż uważasz, że kobieta w ciąży nie powinna w samochodzie zapinać pasów bezpieczeństwa, bo tak jest dla niej i dziecka bezpieczniej? Statystyki wypadków mogą zmienić to przekonanie w ciągu trzech minut lektury!

Badania dotyczące profilaktyki ciąży wskazują, że najczęstszą przyczyną śmierci kobiet w ciąży są urazy. Częściej jednak wynikiem urazu kobiety ciężarnej jest śmierć jej dziecka (stosunek 1:3). Z kolei najczęstszą przyczyną urazów kobiet w ciąży są wypadki samochodowe.

Urazy ciężarnych kobiet

Badania przeprowadzone w USA (IKOSSI, D.G., LAZAR, A.A., MORABITO, D. et al., 2005). mówią, że spośród 77 tys. 321 przypadków kobiet, u których odnotowano urazy, 1195 było w ciąży. W przypadku aż 74 proc. poszkodowanych ciężarnych przyczyną urazu były wypadki samochodowe.

Grafika doskonale obrazuje, że wypadki stanowią najczęstszą przyczynę urazów u kobiet w ciąży

Dla porównania poddano analizie także grupę pań, które podczas wypadku nie były w ciąży. Oto przyczyny urazów wśród kobiet nie ciężarnych:

Również w przypadku kobiet niebędących w ciąży na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o przyczynę urazów, są wypadki samochodowe

Jak widać, wypadki komunikacyjne ZAWSZE są głównym zagrożeniem, niezależnie od tego, czy kobieta jest w ciąży, czy nie.

Ponadto okazało się, że tylko 66 proc. kobiet w ciąży miało podczas wypadku zapięte samochodowe pasy bezpieczeństwa. Przeprowadzono również ankietę na innej grupie ciężarnych – wynikło z niej, że 73 proc. ankietowanych potrafi poprawnie zapiąć pasy bezpieczeństwa.

Urazy nienarodzonych dzieci

Śmierć dziecka w brzuszku zwykle następuje wówczas, gdy umiera ciężarna matka. Ale nie tylko. Przyczyną śmierci dziecka (zwykle wskutek poronienia) są najczęściej tzw. urazy tępe, czyli wypadki samochodowe, upadki, potrącenia pieszych, napaści i utonięcia. I tutaj znowu główną przyczynę stanowią wypadki samochodowe – ok. 38 proc. przypadków.

Z kolei główną przyczyną śmierci nienarodzonego dziecka wskutek wypadku drogowego jest odklejenie się łożyska u ciężarnej mamy. Badania (WEINTRAUB, A Y., LERON, E. i MAZOR, M., 2006) wykazały, że dotyczy to aż 70 proc. przypadków. Dla porównania: w 5 proc. przypadków przyczynę śmierci dziecka stanowi wcześniactwo, czyli na tyle wcześniejszy poród spowodowany wypadkiem, że dziecko nie przeżywa. Bezpośrednie urazy płodu stanowią zaledwie 1 proc., co dowodzi, że płód jest dobrze chroniony przez powłoki brzuszne mamy. Bardzo rzadko pojawiają się obrażenia czaszki płodu – i tylko w przypadku zaawansowanej ciąży. Najrzadszym (ok. 0,6 proc. przypadków) urazem wskutek wypadku samochodowego jest przerwanie macicy. Jest to zarazem najpoważniejszy uraz, skutkujący śmiercią mamy, jeśli nie zostanie on właściwie rozpoznany i nie zostanie udzielona odpowiednia pomoc ratująca życie.

Śmierć nienarodzonego dziecka wskutek wypadku samochodowego najczęściej jest spowodowana odklejeniem się łożyska

Do powikłań, które występują częściej u poszkodowanych w wypadkach ciężarnych niż u kobiet niebędących w ciąży, należą także krwotoki.

Poprawnie zapięte pasy – zdecydowanie większe bezpieczeństwo

W badaniu KLINICH, K.D., FLANNAGAN, C.A.C., RUPP, J.D. et al., 2008 przeanalizowano grupę kobiet w ciąży, które uległy wypadkom, pod kątem zapinania pasów bezpieczeństwa i ich skutków. Analiza wykazała, że urazów doświadczyło:

⚫80 proc. kobiet, które nie zapięły pasów bezpieczeństwa;
⚫50 proc. kobiet, które zapięły pasy nieprawidłowo;
⚫29 proc. kobiet, które zapięły pasy prawidłowo.

Wspomniane badania dowiodły, że poprawne zapięcie samochodowych pasów bezpieczeństwa przez kobiety w ciąży zmniejsza ryzyko urazów aż o 84 proc.

Ponieważ nie we wszystkich krajach prowadzi się określone statystyki, artykuł odwołuje się do badań prowadzonych w Stanach Zjednoczonych, gdzie takie dane są gromadzone Pewne zjawiska i tendencje są jednak wspólne pod różnymi szerokościami i długościami geograficznymi.

źródło zdjęcia: https://www-theglobeandmail-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.theglobeandmail.com/amp/drive/mobility/article-can-harnesses-really-keep-your-pet-safe-in-the-car/

Z pewnością zastanawiałeś się nieraz, jak bezpiecznie przewieźć samochodem swojego czworonoga. Może używasz w tym celu dostępnych na rynku szelek. Sprawdź, czy tego typu akcesoria są bezpieczne i czy chronią zwierzę podczas wypadku drogowego.

Chociaż w Stanach Zjednoczonych policja ma niewiele danych dotyczących osób, które podczas wypadków samochodowych doznały urazów ciała z powodu zwierząt przewożonych w samochodzie, to właśnie tam powstała organizacja non-profit Centre for Pet Safety (CPS, Centrum Bezpieczeństwa Zwierząt). Założona przez Lindsey Wolko, działa w stanie Wirginia, w USA. Zajmuje się badaniami i rzecznictwem w sprawach zwierząt towarzyszących ludziom w podróży samochodem oraz ich właścicieli. CPS ocenia produkty dla zwierząt, w tym akcesoria samochodowe: klatki, transportery i uprzęże, w celu poprawy bezpieczeństwa zwierząt i ludzi w pojazdach. Korzysta przy tym z metod naukowych.

W kwietniu 2021 roku w kanadyjskim dzienniku “The Globe and Mail”, wydawanym w Toronto, ukazał się artykuł o testach zderzeniowych szelek samochodowych dla zwierząt. Badania przeprowadziło CPS. Oryginalną wersję artykułu możesz przeczytać tutaj: Czy szelki mogą zapewnić Twojemu pupilowi bezpieczeństwo w samochodzie? (Tytuł w roboczym przekładzie redakcji fotelik.info).

Jeśli chcesz przewieźć w samochodzie swojego czworonoga, zadbaj o bezpieczeństwo i jego, i podróżujących z nim ludzi. Źródło zdjęcia: pixabay.com

Z artykułu wynika, że badania nad szelkami samochodowymi dla psów, przeprowadzone już w 2011 roku, dały zaskakujące wyniki. Przebadano 17 takich uprzęży różnych marek. Dla czterech rzekomo najlepszych uprzęży, których producenci zapewniali o ich bezpieczeństwie, zorganizowano testy zderzeniowe. W rzeczywistości żadna z testowanych uprzęży nie przeszła testów. Okazało się, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż zwierzę w takich szelkach podczas wypadku zostanie zadławione lub dozna obrażeń. Ponadto potwierdzono, że w przypadku zerwania się uprzęży czworonóg może stać się latającym pociskiem i stanowić realne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi w aucie.

W artykule wypowiada się Darren Grandel, dyrektor kanadyjskiej organizacji charytatywnej Ontario SPCA and Humane Society. Zauważa, że uprzęże przynajmniej zapobiegają przedostawaniu się zwierząt na przednie siedzenie, dzięki czemu kierowca skupia uwagę na prowadzeniu auta. Zaznacza też, że to zbyt mało i że warto by było zrobić jednak coś więcej, aby lepiej chronić ludzi oraz zwierzęta w samochodach. Dodaje, że ludzie dla dobra swoich czworonogów nigdy nie powinni ich przewozić na przednim siedzeniu pasażera. Wybuch poduszki powietrznej podczas wypadku samochodowego może okazać się dla pupila śmiertelny.

źródło zdjęcia: https://www-theglobeandmail-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.theglobeandmail.com/amp/drive/mobility/article-can-harnesses-really-keep-your-pet-safe-in-the-car/

źródło zdjęcia: https://www-theglobeandmail-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.theglobeandmail.com/amp/drive/mobility/article-can-harnesses-really-keep-your-pet-safe-in-the-car/

Od 2011 roku organizacji CPS udało się przetestować setki marek uprzęży dostępnych w Kanadzie, z których tylko trzy uznano za certyfikowane w testach zderzeniowych. Tylko te uprzęże, według CPS miały nie zrywające się linki i wysokiej jakości metalowe regulatory oraz klamry, które nie poluzowały się w trakcie symulacji wypadku. W artykule postawiono tezę, że prowadzone przez lata badania doprowadziły do ważnych dla bezpieczeństwa wniosków na temat jakości szelek samochodowych dla zwierząt, a podstawą jest tu dobra jakość i odpowiednie materiały.

Nie wszystkie obecne na rynku akcesoria do przewozu zwierząt domowych w samochodzie są bezpieczne. Źródło zdjęcia: pixabay.com

Aby ujednolicić przeprowadzane testy zderzeniowe i uchronić się przed sytuacją, w której poszczególni producenci akcesoriów ustalają dla nich własne standardy, stworzono grupę non-profit, Radę ds. Standardów Produktów dla Zwierząt, pod auspicjami przemysłu produktów dla zwierząt. Grupa zaproponowała stworzenie jednego standardu testów zderzeniowych, przy użyciu takich samych kryteriów, w tym takich samych manekinów zwierząt, umieszczanych w takim samym pojeździe.

Nieodpowiedzialne zachowanie kierowców wobec zwierząt może mieć tragiczne konsekwencje

Jak czytamy dalej w artykule, badania z 2011 roku, przeprowadzone przez American Automobile Association (AAA, Amerykańskie Stowarzyszenie Motoryzacyjne) i Kurgo wykazały, że aż 65 proc. kierowców przyznało się, iż podczas jazdy głaszcze swojego psa, robi mu zdjęcia lub zachowuje się w inny sposób, który rozprasza ich uwagę. Z policyjnych raportów wynika zaś, że psy przewożone są na kolanach człowieka lub wspólnie z prowadzącym pojazd zajmują siedzenie kierowcy albo pasażera na przednim fotelu samochodowym.

Badania, do których odnosi się artykuł, dowodzą, że zwierzę, tak jak każdy inny obiekt w samochodzie, pod wpływem działających przeciążeń “zwiększa” swoją masę. W ten sposób pies ważący około 4,5 kg może wygenerować siłę 225 kg w trakcie zderzenia, w którym bierze udział pojazd poruszający się z prędkością 80 km/h. Co więcej, okazało się, że duże psy mogą wygenerować jeszcze większą siłę przy mniejszej prędkości. Jeżeli zwierzę jest przewożone luzem, bez porządnych zabezpieczeń, może wskutek tego doznać ciężkich obrażeń lub ponieść śmierć, a przy tym stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi w samochodzie.

Organizatorzy trwającej w wielu miastach w Polsce kampanii Ciąża i Pasy każdego dnia przypominają użytkownikom pojazdów nie tylko o prawidłowym zapinaniu pasów samochodowych, ale też obalają mity na temat bezpieczeństwa kobiet w ciąży podczas podróży.

Popularnym mitem, powtarzanym nie tylko przez kobiety w ciąży, ale też wielu innych użytkowników pojazdów, jest wyobrażenie, że nie zapinając samochodowych pasów bezpieczeństwa, narażamy wyłącznie swoje własne zdrowie lub życie. Osoby, które nie zapinają pasów, tłumaczą się, że w ten sposób szkodzą tylko sobie, i robią to na własną odpowiedzialność. Inni są przekonani, że jedyne, co może im się przytrafić, jeśli nie zapną pasów, to kara finansowa w postaci mandatu.

Jest to wyjątkowo błędne przekonanie. Ignorowanie praw fizyki może doprowadzić do tragicznych w skutkach konsekwencji, kiedy z naszego powodu zginie lub dozna trwałego uszczerbku na zdrowiu inny, prawidłowo zapięty pasami towarzysz podróży, w tym własne dziecko.

Niezapięty stanowisz realne zagrożenie dla współpasażerów!

Chociaż nie da się nikogo zmusić do użycia pasów bezpieczeństwa, warto wiedzieć, że ich prawidłowe zapięcie chroni zdrowie i życie nasze oraz innych osób znajdujących się w pojeździe. W chwili wypadku samochodowego, do którego doprowadził pojazd poruszający się z prędkością około 50 km/h, na każdego z pasażerów zadziałają przeciążenia, które zwiększają ich masę 20-30 razy. Zatem dziecko w momencie zderzenia może “ważyć” od kilkudziesięciu do kilkuset kilogramów, a osoba dorosła – nawet kilka ton!

Ponad DWIE tony gotowe, by Cię zabić. To możesz być Ty, jeśli nie zapniesz pasów

100-kilogramowe niemowlę! Kliknij TUTAJ i przeczytaj, kiedy dziecko może aż tak przybrać na wadze!

Pamiętaj, że jeżdżąc bez zapiętych pasów bezpieczeństwa stanowisz realne zagrożenie dla współpasażerów.

Chcesz zobaczyć co dzieje się z ciałem człowieka niezapiętego w pasy podczs wypadku? Obejrzyj ten test: Niezapięte pasy w aucie. Crash-test ADAC

“W przypadku dachowania czy zderzenia bocznego niezabezpieczony pasażer stanowi realne zagrożenie dla innych pasażerów samochodu.” – komentuje mgr. inż. Anna Tomaszewska, pracująca w dziale ekspertyz powypadkowych i pełniąca funkcje inżynierskie w prowadzeniu projektu Ciąża i Pasy. “Znane są przypadki matek, które zabiły swoje dzieci podróżujące w fotelikach samochodowych, bo uderzyły w nie całą masą swojego ciała” – dodaje Anna Tomaszewska.

Kliknij tutaj i dowiedz się, co ekspert fotelik.info mgr inż. Anna Tomaszewska mówi o swojej roli w kampanii Ciąża i Pasy.

Co więcej, każda kobieta w ciąży, która podróżuje z nieprawidłowo zapiętymi pasami lub bez nich, naraża zdrowie i życie zarówno własne, jak i swojego dziecka. Wystarczy pozornie niegroźna kolizja, podczas której nie otworzyły się nawet poduszki powietrzne i do której doprowadził pojazd poruszający się z prędkością rzędu 15 km/h, aby doszło do odklejenia się łożyska odpowiadającego za przepływ krwi między matką a dzieckiem. W konsekwencji odklejenie się łożyska i brak natychmiastowej pomocy może doprowadzić do śmierci dziecka.

Obejrzyj VIDEO i zobacz symulację wypadku z udziałem kobiety w ciąży: Ciężarny kierowca bez pasów

Niezapięte samochodowe pasy bezpieczeństwa kontra środki bezpieczeństwa w samochodzie

Warto pamiętać, że samochody oraz zastosowane w nich środki bezpieczeństwa są projektowane przy założeniu, że pasażer prawidłowo zapina pas bezpieczeństwa, a kiedy stosuje go źle lub nie stosuje go w ogóle, urządzenia znajdujące się w samochodzie mogą być niebezpieczne. Oznacza to, że jazda bez prawidłowo zapiętych pasów może grozić m.in. uderzeniem wybuchającej z prędkością 300 km/h poduszki powietrznej, w ciało znajdujące się w innym miejscu i pozycji, niż przewidziane przez projektanta.

Poduszka powietrzna, która została zaprojektowana, by chronić ludzkie zdrowie i życie, może wyrządzić krzywdę osobom, które uderzając w nią, nie będą zapięte samochodowymi pasami bezpieczeństwa.

Z punktu widzenia moralności i różnych światopoglądów brak dbałości o życie – własne i innych ludzi, w tym dzieci, jest zachowaniem zasługującym na krytykę. Życie jako wartość powinno być chronione w każdy możliwy sposób, poczynając od prostych czynności, takich jak zapinanie samochodowych pasów bezpieczeństwa.

Prawidłowo zapięte pasy mogą uratować zdrowie lub życie wszystkich pasażerów, w tym kobiet w ciąży, znajdujących się w pojeździe w chwili wypadku.

Jak prawidłowo zapiąć pasy i podróżować bezpiecznie? Dolną część pasów, tj. część biodrową, należy umieścić poniżej brzucha i kolców biodrowych przednich górnych, które znajdują się na miednicy każdej osoby dorosłej. Natomiast górna część pasa, tj. część barkowa, powinna być poprowadzona między piersiami, przez środek mostka i środek ramienia. Następnie pas należy dociągnąć tak, aby mocno i bez żadnych luzów przylegał do ciała.

Pamiętaj, że nie zapinając pasów bezpieczeństwa, stwarzasz zagrożenie dla osób zapiętych

Popularyzacja wiedzy na temat bezpieczeństwa przewożenia dzieci w fotelikach samochodowych od początku była misją fotelik.info. Jednak badania prowadzone wśród rodziców pokazują, że wiedza swoją drogą a działanie – swoją. Niestety, niefrasobliwość dorosłych wciąż kosztuje dzieci zbyt wiele.

Dobitny przykład takiego dysonansu poznawczego prezentują organizatorzy kampanii społecznej Volvo “Tablet jak cegła”, którą wspiera fotelik.info.

Wyniki badań przedstawia grafika zamieszczona na stronie organizatora kampanii Tablet jak cegła

Na podstawie badań przeprowadzonych na zlecenie Volvo Car Warszawa oszacowano, że ponad 72 proc. rodziców pozwala dzieciom używać tabletów i smartfonów podczas jazdy samochodem. Aż 64 proc. rodziców wie, że w razie wypadku tablet czy smartfon może zranić dziecko. Tymczasem – uwaga! – mimo tej świadomości zaledwie 38 proc. rodziców zabezpiecza urządzenia elektroniczne, by nie były przewożone w aucie luzem.

Niestety, ten głęboki rozdźwięk pomiędzy świadomością rodziców a ich poczynaniami to coś więcej niż zwykła niefrasobliwość. Może bowiem skutkować ciężkimi obrażeniami ciała dziecka. Przykład takiej historii znajdziesz tutaj:
Dziewczynka zginęła przez tablet. Jak to możliwe?

Kampania Volvo przypomina: tablet może zrobić krzywdę dziecku w foteliku

Kampania Volvo “Tablet jak cegła” ma na celu uświadomienie społeczeństwa, że urządzenie elektroniczne dane dziecku w foteliku do zabawy podczas podróży samochodem może stanowić dla niego poważne zagrożenie. Zgodnie z prawami fizyki, zwykły tablet czy smartfon (tak jak każdy inny obiekt) w momencie ostrego hamowania, nawet jeśli samochód porusza się z prędkością rzędu zaledwie 50 km/h, pozornie zwiększa swoją masę 20-30 razy. W ten sposób może “ważyć” nawet tyle co cegła, a jeśli nie został umocowany w specjalnym uchwycie lub organizerze, to może wyrządzić dziecku taką krzywdę, jaką wyrządziłaby trzymana przez nie cegła.

Dzieci w fotelikach mogą być jeszcze bezpieczniejsze

Upowszechnianie wiedzy z zakresu biomechaniki zderzeń na temat bezpiecznego przewożenia dzieci w fotelikach samochodowych jest misją fotelik.info od momentu jego powstania, czyli od 3 listopada 2004 roku. W tym czasie świadomość naszego społeczeństwa znacznie wzrosła, a w wypadkach drogowych w Polsce ginie coraz mniej dzieci. Według statystyk Komendy Głównej Policji liczba ofiar śmiertelnych wśród dzieci w wieku 0-14 lat zmniejszyła się w latach 2008-2015 o 10 proc. Wciąż jednak dzieci-pasażerowie odnoszą w wypadkach ciężkie obrażenia.

Badacze analizujący te dane wskazują, że przyczyną takiego stanu rzeczy może być wciąż niedostateczne korzystanie z fotelików samochodowych. Eksperci fotelik.info dodają: również korzystanie z fotelików samochodowych dla dzieci w sposób niepoprawny: W Polsce aż 94 proc. dzieci w fotelikach samochodowych nie jest przewożonych bezpiecznie. A wyniki badania w ramach kampanii Volvo “Tablet jak cegła” wskazują: nasze dzieci mogłyby być bezpieczniejsze, gdybyśmy działali zgodnie z tym, co wiemy. Apelujemy o rozwagę!