Mama w ciąży jako kierowca i pasażer. Czy to może być niebezpieczne?

Czy jazda autem jest bezpieczna dla kobiet w ciąży? O co zadbać, by zminimalizować ryzyko? I co na ten temat mówią badania wypadków samochodowych?

Po raz pierwszy bezpieczeństwem kobiet ciężarnych w samochodzie zajęto się na początku lat 70 (w 1971 roku). Celem było sprawdzenie, czy pasy chronią kobiety w ciąży przed śmiertelnymi skutkami wypadków. Wyniki ówczesnych badań (American Medical Association Committee on Medical Aspects of Automobile Safety During Pregnancy) udowodniły, że śmiertelność wśród kobiet w ciąży, które nie zapinały pasów bezpieczeństwa była większa o połowę w porównaniu z tymi, które pasy zapinały. Następnie w 1972 roku American Medicine Association zaleca kobietom w ciąży używanie pasów bezpieczeństwa, a w 1991 roku American College of Obstetricians and Gynaecologists przygotowuje specjalne wytyczne, jak poprawnie zapinać pasy w czasie ciąży. Te same zasady przekazują później w innych krajach np. Automobile Passenger Restraints for Children and Pregnant Women czy American College of Obstetricians and Gynaecologists – ACOG (1992).

W miarę rozwoju motoryzacji i wiedzy o bezpieczeństwie różne instytucje zaczęły gromadzić dane z wypadków i zlecać ich analizy. Koncern Renault w 1984 roku zbadał 49 przypadków ciężarnych kobiet, które uległy wypadkom. Dane pochodziły z własnej bazy danych koncernu. Badanie wykazało, że wszystkie kobiety, które miały zapięte pasy (42) nie ucierpiały poważnie podczas wypadku, natomiast trzy – z niezapiętymi pasami – zmarły. Cztery kobiety ucierpiały bardzo poważnie (HARTEMANN, F., HENRY, C. FAVEJON, G., et. al., 1984). W 1986 roku w Orange County w Kalifornii zlecono badanie dziewięciu przypadków ciężarnych kobiet, które właśnie tam zginęły w wypadkach samochodowych. Badanie potwierdziło, że żadna z kobiet nie miała zapiętych pasów. W większości kobiety te prowadziły auto i podczas zderzenia uderzyły w kierownicę (AGRAN PF, DUNKLE DE, WINN DG, KENT D).

Wypadki samochodowe jako przyczyna urazów wśród ciężarnych

Zgodnie z informacjami na stronie internetowej ciazaipasy.pl, wypadki samochodowe stanowią główną przyczynę urazów wśród ciężarnych kobiet. Jak pokazują badania dotyczące profilaktyki ciąży, urazy te są najczęstszą przyczyną śmierci kobiet w ciąży. Badania, które przeprowadzono w 2005 r. w Stanach Zjednoczonych, wykazały, że na 77 tys. 321 przypadków kobiet, u których odnotowano urazy, 1195 było w ciąży (IKOSSI, D.G., LAZAR, A.A., MORABITO, D. et al).

Wśród tych ostatnich do przyczyn urazów należały odpowiednio:

70,4 proc. – wypadki samochodowe
11,6 proc. – akty przemocy
9,3 proc. – upadki
3,1 proc. – inne niezamierzone urazy
2,1 proc. – potrącenia pieszych
<1 proc. – samobójstwa

W tym samym czasie zbadano także grupę poszkodowanych kobiet, które nie były w czasie wypadku w ciąży i stanowiły odpowiednio:

54,7 proc. – wypadki samochodowe
13,1 proc. – upadki
11,4 proc. – inne niezamierzone urazy
10 proc. – akty przemocy
4,5 proc. – potrącenia pieszych
4,4 proc. – rower lub inny sposób rekreacji
1,9 proc. – samobójstwa

Z obu powyższych statystyk można wysnuć jeden wniosek: niezależnie od stanu, w którym znajdują się kobiety, głównym zagrożeniem są wypadki komunikacyjne.
Dodatkowo badania wykazały, że aż 34 proc. kobiet w ciąży nie miało zapiętych pasów podczas wypadku.

Urazy, na które narażony jest płód

Aktualne badania udowadniają, że śmierć dziecka następuje nie tylko w momencie, gdy ginie matka. Okazuje się, że w następstwie wypadków komunikacyjnych najczęściej obumiera sam płód (przypadki w skali 1:3). Przyczyną śmierci dziecka są głównie poronienia, których przyczyny to tzw. urazy tępe (wypadki samochodowe, upadki, urazy pieszych, napaści oraz utonięcia). Z reguły ma wtedy miejsce odklejenie łożyska, najczęściej spowodowane wypadkami samochodowymi (38 proc. przypadków).

Badanie KLINICH, K.D., FLANNAGAN, C.A.C., RUPP, J.D. et al. z 2008 roku, w którym porównano grupę ciężarnych kobiet poszkodowanych w wypadkach (badano tylko przypadki po 20 tygodniu ciąży, aby wykluczyć przypadki naturalnych poronień) pod względem zapinania pasów bezpieczeństwa przyniosło następujące rezultaty:

29 proc. kobiet zapinających prawidłowo pasy doświadczyło urazów;
50 proc. kobiet zapinających pasy nieprawidłowo doświadczyło urazów;
80 proc. kobiet, które nie zapięły pasów bezpieczeństwa, doświadczyło urazów.

Brano pod uwagę tylko wypadki poważne. Badania te dowiodły, że poprawne zapięcie pasów bezpieczeństwa przez kobietę w ciąży redukuje ryzyko urazów aż o 84 proc.!

Wyniki ankiet w ramach ogólnopolskiej kampanii Ciąża i Pasy

W Polsce trwa obecnie kampania informacyjno-edukacyjna Ciąża i pasy. Jej pomysłodawcą jest biomechanik zderzeń, ekspert ds. bezpieczeństwa dzieci i założyciel fotelik.info Paweł Kurpiewski. Kampania ma na celu uświadomienie kobiet i całego społeczeństwa w Polsce, na jakie niebezpieczeństwo podczas jazdy samochodem narażone są kobiety ciężarne oraz co warto zrobić, by nie narażać mam w ciąży i ich nienarodzonych dzieci na utratę zdrowia czy życia. Kampania skupia się na tym, by przekonać społeczeństwo do zapinania samochodowych pasów bezpieczeństwa przez kobiety ciężarne, a poprzez edukację upowszechnić właściwy wzorzec ich zapinania.

Dlaczego kampania Ciąża i Pasy jest taka ważna? Otóż Polska należy do pięciu ostatnich krajów Europy, w których prawo drogowe nadal zezwala kobietom w widocznej ciąży na jazdę samochodem bez zapiętych pasów bezpieczeństwa. Natomiast najnowsze badania naukowe, oparte na statystykach wypadków i przypadkach klinicznych, jednoznacznie wskazują, że niezapięcie pasów w ciąży naraża życie zarówno mamy, jak i dziecka.

W lutym 2022 roku w ramach kampanii ruszyła akcja zbierania ankiet. Udało się zgromadzić 850 ankiet do badań naukowych, wypełnionych przez klientki Centrum Bezpieczeństwa fotelik.info oraz ambasadorki kampanii Ciąża i Pasy. Ankiety pozwalają działowi naukowemu fotelik.info badać, w jakim stopniu panie w ciąży są chronione podczas jazdy samochodem. Wyniki tych badań mogą przyczynić się do znalezienia rozwiązań na zwiększenie bezpieczeństwa ciężarnych w aucie.

Ankieta Ciąża i Pasy

Jeżeli jesteś lub byłaś w ciąży i chciałabyś wypełnić ankietę, możesz to zrobić >>>TUTAJ

Największym dotychczasowym osiągnięciem kampanii jest uratowanie trzech istnień ludzkich w jednym wypadku samochodowym (patrz: Ekspertyza 667). Przyczynił się do tego live na Instagramie! Poza tym w ramach kampanii Ciąża i Pasy ukazało się dotychczas kilkadziesiąt publikacji na temat poprawnego zapinania pasów przez kobiety w ciąży, w tym informacje, materiały edukacyjne, instrukcje, jak prawidłowo zapinać pasy bezpieczeństwa, a także artykuły dementujące popularne mity na temat zapinania pasów. Można je znaleźć na stronie Ciąża i Pasy oraz na portalu fotelik.info. Oprócz tego redakcja fotelik.info wyprodukowała i udostępniła 7 filmów edukacyjnych. Przydatną wiedzę upowszechniamy na takich portalach społecznościowych jak Facebook, Instagram i YouTube. O kampanii Ciąża i Pasy informowało 26 różnych stacji radiowych i telewizyjnych oraz liczne portale internetowe.

Gwarancją bezpieczeństwa dziecka w brzuchu matki jest bezpieczeństwo samej matki. Dlatego, w pierwszej kolejności, powinna ona dbać o siebie, zapinając pasy.

Jeśli jesteś kobietą w ciąży i chcesz skorzystać z bezpośredniego instruktażu w zakresie zapinania pasów oraz zasad korzystania z adaptera dla kobiet w ciąży, zapraszamy Cię na BEZPŁATNĄ konsultację do jednego z Centrów Bezpieczeństwa fotelik.info. Zanim przyjedziesz, umów się za pośrednictwem infolinii.