Statystyki wypadków mówią: dziecko w foteliku – tyłem, zawsze i tak długo, jak się da!

Z danych statystycznych można i warto wyciągać wnioski!

Wbrew pozorom, dane statystyczne dotyczące wypadków drogowych nie pokazują jedynie ogólnych informacji. Pozwalają również wyciągnąć wnioski dotyczące m.in. bezpieczeństwa przewożenia dzieci.

Przodujące w statystykach zderzenia czołowe pojazdów, wypadki w terenie zabudowanym, ofiary wśród dzieci w wieku 7-14 lat. Co oznaczają te suche dane z polskich dróg dla bezpieczeństwa dzieci w samochodach i jakie wnioski warto z nich wyciągnąć?

WNIOSEK NR 1:
Najczęściej dochodzi do zderzenia bocznego, więc… dziecku jest najbezpieczniej pośrodku tylnej kanapy auta

Bez względu na kategorię wagową fotelika samochodowego (0-13 kg, 9-18 kg, 15-36 kg i inne) montuj go, jeśli tylko masz taką możliwość, w najbezpieczniejszym miejscu w samochodzie, czyli pośrodku tylnej kanapy. Miejsce z tyłu, pośrodku daje dziecku najlepszą ochronę podczas zderzenia bocznego – z powodu oddalenia od strefy uderzenia. Zderzenie boczne jest najczęstszym rodzajem zderzenia na polskich drogach. Tylko w 2021 roku policja odnotowała 7371 zderzeń bocznych pojazdów, w wyniku których 443 osoby zmarły, a 8771 zostało rannych. Chociaż w raporcie rocznym Komendy Głównej Policji nie uwzględniono, w jakim wieku były ofiary, należy zakładać, że wśród nich znalazły się również dzieci.

Najbezpieczniejsze miejsce w samochodzie? Środek tylnej kanapy auta!

Aby prawidłowo zamocować fotelik samochodowy na środku tylnej kanapy, miejsce to musi być wyposażone w klamry ISOFIX lub samochodowy pas bezpieczeństwa, a w przypadku fotelików mających TOP TETHER – także w uchwyt do montażu haka top tethera. Jeżeli w aucie brakuje wymienionych elementów, najbezpieczniej jest zamontować fotelik samochodowy na tylnej kanapie, za fotelem pasażera. To dlatego, że w razie awaryjnego zatrzymania się i konieczności opuszczenia pojazdu przez dziecko miejsce za pasażerem, które znajduje się od strony chodnika bądź pobocza, ułatwi bezpieczne wyjęcie dziecka. Opinia, jakoby przewożenie dziecka w foteliku na kanapie za kierowcą było bezpieczniejsze, nie znajduje uzasadnienia w statystykach wypadków i przez ekspertów ds. bezpieczeństwa traktowane jest jako mit.

WNIOSEK NR 2:
Liczba ofiar zderzeń bocznych jest równa liczbie ofiar zderzeń bocznych, więc… bezpieczniej wozić dziecko w foteliku RWF (tyłem do kierunku jazdy)

Według rocznego raportu Komendy Głównej Policji o wypadkach drogowych, w 2021 roku najwięcej osób zginęło w zderzeniach czołowych: 433 ofiary śmiertelne w 2489 wypadkach. Warto zwrócić uwagę, że mimo iż liczba zderzeń czołowych była niemal trzykrotnie niższa od liczby zderzeń bocznych, liczba ofiar jest identyczna. Dlatego, aby dać dziecku maksimum bezpieczeństwa, należy je przewozić w dopasowanym do jego wieku i budowy ciała foteliku samochodowym skierowanym tyłem do kierunku jazdy (fotelik RWF). Należy to robić tak długo, jak to możliwe (przynajmniej do 4. roku życia).

Dlaczego jazda w foteliku samochodowym RWF jest pięć razy bezpieczniejsza? Ponieważ u dziecka głowa stanowi 25 proc. całkowitej masy ciała, a do tego jest umiejscowiona na nieskostniałych jeszcze kręgach szyjnych. W czasie zderzenia głowa dziecka siedzącego przodem do kierunku jazdy zostaje ze znaczną siłą rzucona do przodu. Wątła i podatna na uszkodzenia szyja małego dziecka nie jest w stanie wytrzymać takich przeciążeń, co skutkuje nawet śmiercią dziecka. W przypadku jazdy w foteliku RWF siła uderzenia rozkłada się na plecy dziecka i oparcie fotelika samochodowego, a szyja jest chroniona.

WNIOSEK NR 3:
Najwięcej ofiar wypadków to dzieci-pasażerowie w wieku 7-14 lat, więc… starsze dziecko również powinno jeździć w foteliku samochodowym

Eksperci ds. bezpieczeństwa fotelik.info z niepokojem patrzą na tendencję wzrostową dotyczącą wypadków z udziałem nieletnich. W 2021 roku doszło do 1775 wypadków z udziałem dzieci w wieku 0-14 lat, w wyniku których 50 dzieci zmarło, a 1832 zostało rannych. W porównaniu z 2020 rokiem liczba rannych dzieci w wieku od 7 do 14 lat wzrosła o 170.

źródło: Komenda Główna Policji, Biuro Ruchu Drogowego, Wypadki drogowe w Polsce w 2021 roku

Oczywiście może być wiele przyczyn tendencji wzrostowej dotyczącej wypadków z udziałem dzieci i młodzieży. Wśród nich należy jednak uwzględnić rażące błędy dorosłych: przyzwolenie na jazdę z luźno zapiętymi pasami lub bez pasów, w nieodpowiednim foteliku samochodowym lub bez niego albo też jazdę na poddupniku, który nie zapewnia żadnej ochrony podczas kolizji lub wypadku.

Do tendencji wzrostowej przyczynia się również zbyt szybkie zakończenie przygody z fotelikiem samochodowym i pozwolenie dziecku na jazdę bez fotelika lub urządzenia podwyższającego z isofixem. A jak powszechnie wiadomo, aby pasażer podróżował bezpiecznie, samochodowe pasy bezpieczeństwa muszą przechodzić po jego ciele w sposób prawidłowy. A tego często na próżno doszukiwać się np. u 11-latków, u których, chociaż wzrost pozwala na jazdę bez fotelika, błędny przebieg pasa samochodowego sprawia, że jazda staje się śmiertelnie niebezpieczna.

WNIOSEK NR 4:
Do większości wypadków dochodzi na obszarze zabudowanym, więc… używaj fotelika dla dziecka także na krótkich dystansach

Dlaczego tłumaczenie typu: “Nie zapinam dziecku pasów w foteliku, bo jadę tylko 200 metrów do sklepu”, “Pozwalam dziecku na jazdę bez fotelika, bo jedziemy do przedszkola dwie przecznice dalej” – mówiąc wprost, świadczy o braku wyobraźni i odpowiedzialności? Otóż w 2021 roku ponad 68 proc. wypadków miało miejsce w obszarze zabudowanym. Co więcej, najwięcej wypadków wydarzyło się przy dobrych warunkach atmosferycznych, w ciągu dnia, na prostym odcinku drogi. Statystyki amerykańskie są podobne, ale dokładniejsze. Mówią, że ponad połowa wypadków wydarza się do 8 km od miejsca zamieszkania! Oznacza to, że do ponad połowy wypadków dochodzi w odległości nieprzekraczającej 10 minut drogi od domu! Zatem do skrajnie niebezpiecznej sytuacji może dojść wszędzie: na dobrze Ci znanym rondzie, na skrzyżowaniu, które mijasz codziennie, w pobliżu parkingu pod osiedlowym marketem, a nawet za płotem twojego domu. Dlatego nigdy nie rezygnuj z fotelika samochodowego dla dziecka oraz poprawnie zapinaj swoje pasy bezpieczeństwa. I zawsze miej na uwadze, że nawet jeśli Ty jedziesz bezpiecznie, to nie znaczy, że inni też poruszają się zgodnie z przepisami ruchu drogowego, wykażą się refleksem lub są trzeźwi.